16 Şubat 2012 Perşembe

Mahmud ile Yezida (Evîna Mahmûd û Êzîda)


Mahmud ile Yezida iki düşman köyün gençleridir ve birbirlerine sevdalıdırlar. Müslümanlar ve Yezidiler. Aralarında yıllardır süren bir kan davası vardır. İki sevdalı ümitsizce çareler ararlar evlenmek için. Mahmud Yezida'nın saçlarına kırk günün her günü bir tane örük atmıştır. O gün kırkıncı örük de tamamlanmıştır. Yezida Mahmud'a kaçmaya karar verir. Dilek Ağacına hazır olan yeşil mendil bağlayacaktır. Bu arada Mahmud'un ağabeyi köyün ağası Havvas Ağa'nın kızkardeşiyle evlenmektedir. Düğünde pek çok önemli kişi vardır. Kaymakam,Jandarma Komutanı ,eşleri vs. Havvas Ağa, hükümetin yeni çıkardığı "toprak reformu"ndan etkilenmemek için çareler arar. Bunun yolunu da Yezidi köyünün arkasındaki bataklığı kurutarak tarlalar yapmak olarak bulmuştur. Kaymakam karşı çıkar ama dinletemez. Planlar kurulur. Kahya Yezidi köyünün dairelenmesini önerir. Böylece Yezidi geleneklerine göre, çizilen daireden çıkamayacak olan Yezidi halkı, diğer tarafa geçip müdahele edemeyecektir. Erkekler silah kuşanır ve köy dairelenir. Yezidi halkı yastadır.
Havvas Ağa, Mahmud'un ağabeyiyle konuşur. Mahmud silahlanıp dairelemeye gitmemiştir ve son zamanlarda çok durgundur. Bataklığın diğer tarafındaki toprakların sahibi Teyfo Ağa'nın kızı Güllüşan; Mahmud'a vurgundur. Eğer Mahmud Güllüşan'la evlenirse akrabalık kurulacak ve Teyfo Ağa toprak talebinde bulunmayacaktır. Ağa Kebik'ten kardeşiyle konuşmasını ister.Ama Mahmud bunu kabul etmez karşı çıkar. Daha sonraki günlerde Yezidilerin dairesi silinir ve bekleyiş başlar. Tüfekli nöbetçiler Yezidi köyüne giren birini Mahmud'a benzetirler. Soruştururlar köyde ve gerçekten de Mahmud ortalarda yoktur. Eyşan Ana meraktan ölmektedir. Sonra haber gelir ve Mahmud'un cesedi de ardından. Mahmud, Yezidi köyünde görülmüştür,dilek ağacına yeşil mendil bağlarken. Eli kesilmiş ve köye sınır yapılmıştır.

Irmağın kenarında dolaşırken Yezida,sevgilisinin kesik eliyle karşılaşır. Çıldırır Yezida,kendini parçalar. Ölüm dairesini çizer ve kendini hapseder. Günlerce kimseyle konuşmaz ta ki Mahmud'un anası Eyşan Ana gelene kadar. Yezida cesedinin Mahmud'un yanına gömülmesini istemektedir ama buna bile izin yoktur. Diğer dokuz kardeşi hala namuslarını temizlemekten bahsetmektedirler. Babası Miro Ağa kızını görmeye bile gelmemiştir. Yezida her gün saçının bir örüğünü çözer,kırk gün sonunda kırkıncı örüğünü de çözer ve kendini ölüme teslim eder.

Murathan Mungan